Hello Stalkers,
Σε αυτό το άρθρο θα ταξιδέψουμε νοητά στην Εσθονία, και πιο συγκεκριμένα στο χιονισμένο Ταλίν, όπου ζει η Κατερίνα Χαντζή, η οποία προσφέρει σημαντικά και με επιχειρηματικό τρόπο, στο περιβάλλον μας αλλά και στην κοινωνία.
Όντας απόφοιτη από το Πάντειο Πανεπιστήμιο το 2017, αποφάσισε να κάνει το βήμα και να ταξιδέψει στην Εσθονία και πλέον είναι τελειόφοιτη του μεταπτυχιακού προγράμματος Κοινωνική Επιχειρηματικότητα στο Πανεπιστήμιο του Ταλίν! Η κινητήρια δύναμή της σύμφωνα με όσα μοιράστηκε με εμάς «είναι να κάνει σ’ αυτή τη ζωή αυτό τον κόσμο λίγο καλύτερο με το να προσδίδει φως και ελπίδα σε όσους περισσότερους ανθρώπους μπορεί στο μονοπάτι τους για μια καλύτερη ποιότητα ζωής συνδυάζοντας τις γνώσεις, την εμπειρία, την έμπνευση και τη δημιουργικότητα που ο τομέας της βιώσιμης ανάπτυξης, της κλιματικής αλλαγής και της εκπαίδευσης προσφέρουν.» Έχει ταξιδέψει σε 18 χώρες, έχει ζήσει σε 3 από αυτές όπου εργάστηκε ως παιδαγωγός προσφέροντας κοινωνικές υπηρεσίες στον τομέας της εκπαίδευσης, και τελικά ταιριάζει περισσότερο στο Ταλίν όπου έχει ιδρύσει πλέον την δική της κοινωνική επιχείρηση, στοχεύοντας στην περιβαλλοντική εκπαίδευση ενηλίκων μέσω της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών και εκπαίδευσης, αλλά και υπηρεσιών ανακύκλωσης.
Πάμε να μάθουμε περισσότερα για εκείνη και την δράση της:
- Από τα αμφιθέατρα του Παντείου, βρίσκεσαι στην Εσθονία. Πώς προέκυψε αυτή η αλλαγή?
«Η αλλαγή αυτή ήρθε ξαφνικά και χωρίς πολλή σκέψη. Έφυγα για την Εσθονία 2 μέρες μετά την παρουσίαση της πτυχιακής μου καθώς αποφάσισα να συμμετέχω στο πρόγραμμα EVS (πλέον ονομάζεται ESC) και να περάσω ένα χρόνο στην Εσθονία ως εθελόντρια σε ένα κέντρο φιλοξενίας ανθρώπων με ειδικές ανάγκες και έπειτα να επιστρέψω γεμάτη εμπειρίες και δεξιότητες στην Ελλάδα. Ο πρώτος χρόνος πέρασε, αλλά δεν επέστρεψα. Φέτος συμπληρώνω 4 χρόνια στο εξωτερικό και συνειδητοποιώ πως ο τίτλος του προγράμματος που με έφερε εδώ ήταν τελικά προφητικός… “Be the change”( ”= Γίνε η αλλαγή”)!»
- Σε τι μοιάζει και σε τι διαφέρει η ζωή στην Εσθονία συγκριτικά με την Ελλάδα?
«Σε όλα! Είναι δύο τελείως διαφορετικοί κόσμοι! Στην Εσθονία ανακάλυψα κάποια κομμάτια του εαυτού μου που δεν ταίριαζαν στον τρόπο ζωής της Ελλάδας και ταυτόχρονα κράτησα τα στοιχεία που για μένα είναι σημαντικά και μοναδικά από την Ελλάδα που εδώ απουσιάζουν. Η μοναδικότητα και η μαγεία του να ζεις στο εξωτερικό είναι να επιλέγεις μόνος/μόνη σου συνειδητά ποιος/ποια είσαι, πώς θέλεις να ζεις και ποιο ελληνικό πρότυπο αντιπροσωπεύεις. Ο εσθονικός λαός είναι ένας πολύ ενδιαφέρον και ξεχωριστός λαός , με ιδιαίτερη και διαφορετική ιστορία από την ελληνική και με ισχυρούς δεσμούς με την παράδοση και τη φύση. Οι Εσθονοί θα μπορούσαν να παρομοιαστούν με καρύδες, δύσκολο να τους προσεγγίσεις, μα μόλις καταφέρεις να προσπελάσεις τον σκληρό τους φλοιό, είναι τόσο μαλακοί και γλυκείς σαν μια καρύδα! Για να μάθεις περισσότερα για διαφορές τους με τους Έλληνες καθώς και τρόπους για να αποκτήσεις Εσθονούς φίλους. [1]
Η ζωή στην Εσθονία είναι πολύ πιο εύκολη και ήρεμη συγκριτικά με την Ελλάδα. Υπάρχει σεβασμός και αξιοκρατία. Ως πολίτης, νιώθεις πως έχεις αξία για την Πολιτεία αλλά και για την κοινωνία και δίνονται ευκαιρίες για κοινωνική και εργασιακή ανέλιξη και εξέλιξη. Η πρόσβαση σε όλες τις υπηρεσίες γίνεται ηλεκτρονικά καθώς έχουν ηλεκτρονικές ταυτότητες και οι ψηφιακές υπογραφές είναι έγκυρες και προσβάσιμες σε όλους! Αυτό τους έχει βοηθήσει αρκετά στον τομέα της οικονομίας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας. Η Εσθονία είναι ένα εκκολαπτήριο καινοτομίας και εξέλιξης και είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που προσφέρει ηλεκτρονική κατοικία (e-residency) δίνοντας τη δυνατότητα σε ανθρώπους από όλο τον κόσμο να επωφεληθούν από τις ψηφιακές της υπηρεσίες. Στην Ελλάδα, σήμερα υπάρχουν πάνω από 630 Εσθονικοί ηλεκτρονικοί κάτοικοι που έχουν ιδρύσει 233 εταιρείες στην Εσθονία.»
- Η Εσθονία σαν κράτος αλλά και σαν λαός είναι ευαισθητοποιημένη σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος?
«Συνοπτικά, θα έλεγα πως είναι πολύ πιο ευαισθητοποιημένη και οργανωμένη συγκριτικά με την Ελλάδα, αλλά σε σχέση με τις Σκανδιναβικές χώρες τώρα κάνει τα πρώτα της βήματα. Το σύστημα διαλογής απορριμμάτων είναι πολύ διαφορετικό καθώς κάθε κτίριο έχει τους δικούς του κάδους και υπάρχουν διαφορετικές εταιρίες που μπορείς να επιλέξεις με διαφορετική γκάμα υπηρεσιών. Το σύστημα είναι αποκεντρωμένο και ικανοποιητικά αποτελεσματικό. ‘Όπως προανέφερα, οι Εσθονοί έχουν πολύ στενή σχέση με τη φύση και κάνουν ό,τι μπορούν για να την προστατέψουν.
Επιπλέον, έχουν (όπως πολλές ευρωπαϊκές χώρες) σύστημα επιστροφής κατάθεσης (DRS) για συσκευασίες ποτών προκειμένου να αυξήσουν τα ποσοστά ανακύκλωσης δοχείων ποτών μιας χρήσης. Με άλλα λόγια, με την αγορά ενός ποτού, πληρώνεις 0,10€ τα οποία λαμβάνεις πίσω, επιστρέφοντας τη συσκευασία στις ειδικές μηχανές που βρίσκονται σχεδόν σε κάθε σουπερμάρκετ. Τα χρήματα αυτά μπορούν είτε να καταναλωθούν στο συγκεκριμένο κατάστημα, είτε να τα εξαργυρωθούν σε μετρητά.»
- Πώς αποφάσισες να ξεκινήσεις μια επιχείρηση στον τομέα του περιβάλλοντος?
«Το έναυσμα και η αφορμή δόθηκε λόγω των μεταπτυχιακών σπουδών μου στην κοινωνική επιχειρηματικότητα. Μια προϋπόθεση του μεταπτυχιακού ήταν να ξεκινήσουμε να δουλεύουμε πάνω σε μια επιχειρηματική ιδέα για τα 2 ακαδημαϊκά έτη και έπειτα να ιδρύσουμε τη δική μας επιχείρηση. Εγώ ξεκίνησα και ίδρυσα την επιχείρησή μου τον 8ο μήνα του μεταπτυχιακού καθώς ένιωθα πως αυτή η εμπειρία θα μου προσφέρει γνώση, εμπειρία και καλύτερη γνώση του αντικειμένου μου και χαίρομαι πολύ που ξεκίνησα αυτό το εγχείρημα. Κατόπιν, είχα κατακτήσει τη δεύτερη θέση σε ένα διαγωνισμό επιχειρηματικότητας που λειτούργησε ευνοϊκά καθώς απέκτησα μια μικρή χρηματοδότηση για το ξεκίνημα της εταιρείας.
Το περιβάλλον ήταν πάντοτε κάτι που με ενδιέφερε αλλά ασχολούμουν κυρίως στον ελεύθερο μου χρόνο. ‘Όμως, παρατηρώντας ότι δεν ενδιαφέρονται όλοι οι άνθρωποι γύρω μου με τον ίδιο τρόπο και το ίδιο πάθος άρχισα να σκέφτομαι πως πρέπει να κάνω κάτι γι’ αυτό. Να βρω να κάνω κάτι που μου αρέσει, με ευχαριστεί και έχει κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Και κάπως έτσι γεννήθηκε το BinFree.»
- Ποια η φιλοσοφία του BinFree?
«Ο στόχος του BinFree είναι να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να λαμβάνουν δράση και να είναι υπεύθυνοι για τη ζωή τους και με την ελάχιστη απαιτούμενη προσπάθεια για σπουδαία αποτελέσματα για να επιτύχουν καλύτερη ποιότητα ζωής για τον εαυτό τους και το περιβάλλον γύρω τους. Για να το υλοποιήσουμε αυτό, προσφέρουμε μια υπηρεσία κατ’ οίκον, όπου συλλέγουμε ανακυκλώσιμα δοχεία ποτών και ανακυκλώσιμο γυαλί (που δεν συγκαταλέγεται στο σύστημα επιστροφής κατάθεσης) και επιβραβεύουμε τους πελάτες μας γι’ αυτή τους την συμβολή στο περιβάλλον με προσφορές από μαγαζιά που προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις για πλαστικά μιας χρήσης, συμβουλές και πληροφορίες σχετικά με το πώς να αποκτήσουμε έναν πιο βιώσιμο τρόπο ζωής στην καθημερινή μας ζωή. Επιπλέον, οργανώνουμε εκδηλώσεις όπου ο καθένας μπορεί να συμμετέχει όπως ανταλλαγές ρούχων, καθαρισμούς παραλίας, εκδηλώσεις βιώσιμης κουζίνας (διαδικτυακά) και άλλα, όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να μάθουν πώς οι συνήθειες τους επηρεάζουν το περιβάλλον και τι μπορούν να κάνουν γι’ αυτό και στοχεύουμε να αναλάβουμε και δράσεις για σχολεία και εταιρίες μόλις οι συνθήκες το επιτρέπουν. Παράλληλα, παρέχουμε συμβουλευτικές υπηρεσίες για όποιον επιθυμεί να υιοθετήσει έναν πιο «πράσινο» και ποιοτικό τρόπο ζωής. Σύντομα, θα δημοσιευτούν και μαθήματα εξ αποστάσεως στα αγγλικά που εστιάζουν στην προσωπική ανάπτυξη μέσω της υιοθέτησης ενός βιώσιμου τρόπου ζωής για ενηλίκους.»
- Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισες στην υλοποίηση του BinFree?
«Δυσκολίες πάντα υπάρχουν και είναι αυτές που μας κάνουν πιο δυνατούς και δυνατές. Η βασική δυσκολία που αντιμετωπίζουν όλες οι κοινωνικές επιχειρήσεις είναι οικονομικού χαρακτήρα. Εργάζομαι χωρίς μισθό και όσοι έχουν βοηθήσει κατά καιρούς στην υλοποίησή του το κάνουν κυρίως γιατί θέλουν να βοηθήσουν, χωρίς χρηματική αμοιβή. Δεν χρεώνουμε την υπηρεσία συλλογής στους πελάτες μας μέχρι στιγμής και αυτό μας επιβαρύνει οικονομικά είναι η αλήθεια. Παρόλα αυτά, έχουμε ανοιχτή την πλατφόρμα χρηματοδότησής μας όπου ο καθένας μπορεί να κάνει μια δωρεά για ενισχύσει τη δράση μας.
Ο κόσμος συμμετέχει και αυτό είναι πολύ σημαντικό! Η πορεία του BinFree μου έχει μάθει να διαλέγω ποιες γνώμες να ακούω, να αντιλαμβάνομαι τους λόγους που κάποιος ή κάποια με συμβουλεύει ή φέρεται με συγκεκριμένο τρόπο, να ακούω τις ανάγκες των πελατών μου αλλά και να βρίσκω νέους τρόπους για να εξελίσσομαι και να μαθαίνω προκειμένου να παρέχω καλύτερες υπηρεσίες. Η μαγεία του να χτίζεις κάτι δικό σου από το μηδέν είναι να ανακαλύπτεις πόση γνώση, άνθρωποι και πόροι βρίσκονται πίσω από κάθε εγχείρημα και πόσο ανάγκη έχουμε ο ένας τον άλλον για να προχωρήσουμε μπροστά. Έτσι έμαθα πως οι άνθρωποι που εύκολα κρίνουν και μιλούν αρνητικά, είναι αυτοί που τα χέρια τους δεν έχουν δουλευτεί.» [2]
- Θεωρείς ότι στην Ελλάδα μπορεί να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο?
«Θεωρώ πως είναι αδήριτη ανάγκη να προχωρήσουμε στην εφαρμογή του συστήματος κατάθεσης επιστροφής καθώς και σε μορφές ανταποδοτικής ανακύκλωσης. Συγκεκριμένα, με τα ποσοστά φτώχειας, ένδειας και αστεγίας που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, μια τέτοια λύση είναι ένα παράδειγμα που θα βοηθούσε αρκετούς ανθρώπους να έχουν πρόσβαση στα προς το ζην, ακόμα μαζεύοντας και επιστρέφοντας κάποια μπουκάλια. Απ όσο θυμάμαι (τουλάχιστον στη Λάρισα) υπήρχαν άνθρωποι που μάζευαν τα μπουκάλια μπύρας και τα επέστρεφαν στις κάβες για να βγάλουν κάποια χρήματα. Στη Δανία και τη Νορβηγία, η κυβέρνηση έχει προνοήσει για τους συλλέκτες συσκευασιών τοποθετώντας ένα ράφι στους κάδους, έτσι ώστε να μην βάζουν τα χέρια τους μέσα στους κάδους για να βρουν τα μπουκάλια. Αυτή ήταν και η αρχική μου ιδέα για το BinFree, αλλά δεν μπόρεσε να προχωρήσει προς το παρόν σε θεσμικό επίπεδο. Ελπίζω τα επόμενα χρόνια να τα καταφέρω και να μετατρέψω τους συλλέκτες συσκευασιών δρόμου σε περιβαλλοντικούς εργάτες. Συστήματα ανταποδοτικής ανακύκλωσης έχουν εφαρμοστεί παγκοσμίως και είναι μια εξαιρετική λύση για να κινητοποιήσει ανθρώπους να υιοθετήσουν μια συνήθεια που υπό άλλες συνθήκες θα αγνοούσαν.»
- Πώς μπορεί να ενημερωθεί κάποιος για την δράση του BinFree ?
«Μέσα από την ιστοσελίδα μας και στα Social media. Συγκεκριμένα, μπορεί κάποιος να μας βρει και να επικοινωνήσει μαζί μας μέσω facebook και instagram και φυσικά στο email μας info@binfree.ee για κάθε είδους ερωτήσεις, απορίες και δυνατότητες συνεργασίας. Επίσης, στην πλατφόρμα ko-fi υπάρχει η δυνατότητα ενίσχυσης καθώς και η παραγγελία συμβουλευτικών υπηρεσιών (ο τόπος κατοικίας δεν αποτελεί εμπόδιο για τις υπηρεσίες συμβουλευτικής).»
- Τι συμβουλή θα έδινες σε κάποιον που θέλει να ακολουθήσει μια πιο eco-friendly καθημερινότητα?
Ευχαριστούμε πολύ την Κατερίνα για όσα μοιράστηκε μαζί μας, τις συμβουλές και τις γνώσεις της και μακάρι να είναι η αφορμή για να ευαισθητοποιηθούμε περισσότερο προς το περιβάλλον!
XOXO,
Life Stalkers